گشتاور و اسب بخار موتور خودرو چیست

گشتاور چیست؟

بیشتر افراد بسادگی می‌توانند معنای توان و واحد آن(اسب بخار) را درک کنند ولی درک گشتاور و اسب بخار اندکی مشکل است زیرا گشتاور کمیتی برداری است و کمتر کسی می‌تواند بدون تسلط بر مفهوم بردار، استنباطِ درستی از واژه گشتاور داشته باشد.

برای درک معنای گشتاور، لازم است تا ابتدا بدانیم که نیرو چیست، مطابق آنچه در شکل زیر نمایش داده‌ شده است، نیرو کمیتی است که موجب حرکت و شتاب گرفتن جسم می‌شود، نیرو کمیتی برداری است و واحد آن نیوتن است.

گشتاور و اسب بخار عواملی است که باعث دوران یا چرخش جسم می‌شود، برای فهم بهتر تفاوت بین نیرو و گشتاور می‌توان چنین عنوان نمود که نیرو برای کشیدن و یا هول دادن یک جسم بر روی زمین بکار می‌رود ولی برای بستن و یا باز کردن شیر آب و یا در یک شیشه مربا، نیاز به گشتاور داریم، واحد نیرو نیوتن و واحد گشتاور نیوتن متر است.

وقتی در سیلندر مخلوط هوا و بنزین محترق می‌شود، موج حاصل از احتراق به سطح پیستون برخورد کرده و آن را به حرکت درمی‌آورد ولی این نیرو قادر به دوران چرخ‌های خودرو نیست و لازم است تا تبدیل به گشتاور شود، به عبارت دیگر جهت حرکت پیستون خطی است و نمی تواند چرخهای خودرو را بچرخاند، برای اینکه حرکت خطی پیستون تبدیل به حرکت دورانی شود، قطعات زیادی مانند گژین پین، شاتون و میل‌لنگ بکار گرفته می شوند و عوامل زیادی مانند موقعیت گژین پین، طول شاتون، طولِ لنگِ متحرکِ میل لنگ، زاویه نیروی اعملا شده به لنگ متحرک و غیره در این خصوص نقش دارند. پس از اینکه نیروی دورانی ایجاد شد، از طریق جعبه‌ دنده، دیفرانسیل و پولوس‌ها، به چرخها منتقل شده و چرخهای خودرو به حرکت در می آیند.

از آنجا که ماهیت و جنس دو شاخص توان و گشتاور با هم متفاوت می باشند لذا نباید انتظار داشت که مقادیر آن‌ها با هم تناسب و سازگاری نزدیکی داشته باشند. در یک موتور احتراقی، میزان حداکثر گشتاور بر خلاف توان، در دورهای ماکزیمم اتفاق نمی‌افتد بلکه معمولا بیشترین گشتاور در دورهای میانی موتور ایجاد می شود، بطور مثال میزان گشتاور در موتور تندر ۱۴۰ نیوتن متر است که در دور موتور ۳۷۵۰ دور در دقیقه ایجاد می‌شود و یا بیشترین مقدار گشتاور و اسب بخار در خودرو مگان ۱۶۰۰cc، در دور موتور ۴۲۵۰ دور در دقیقه ایجاد می‌شود و مقدار آن ۱۵۱ نیوتن متر می باشد.

دور موتور چیست و چرا اهمیت دارد؟

همانطور که می دانید؛ قلب تپنده و عامل محرک یک خودرو، موتور آن خودرو می باشد. اما در اینجا یک سوال وجود دارد دور موتور چیست و چه اهمیتی دارد؟ برای حرکت خودروها، دور موتور باید چقدر باشد؟ و یا اینکه دور موتور نرمال چقدر است؟ دور موتور اسپرت چه تفاوتی با دور موتور خودروهای دیگر دارد؟ این ها رایج ترین سوالات در مورد دور موتور می باشد. که قرار است در این پست به طور کامل به آن ها پرداخته شود. پس جایی نروید و برای بالاتر رفتن اطلاعات فنی خود در حوزه خودرو در ادامه همراه ما باشید.

RPM  موتور چیست؟

آر پی ام موتور، یا همان دور موتور، یکی از مهم ترین ملاک های اندازه گیری عملکرد موتور خودرو به شمار می آید. Rpm نشان دهنده چرخش موتور در هر دقیقه می باشد. و واضح است که هر چه دور موتور در دقیقه بیشتر باشد؛ سرعت آن بیشتر است. یعنی rpm موتور رابطه ی مستقیمی با سرعت و قدرت خودرو دارد. پس هر چه شما پدال گاز را بیشتر فشار دهید، تعداد دور موتور بیشتر می شود و سرعت بالا می رود. و همینطور در صورتی که پا را از روی پدال گاز بردارید؛ تعداد دور موتور کاهش پیدا می کند و سرعت پایین می آید. اما لزوماً یک موتور، حداکثر توان خود را در بالاترین دور در دقیقه تولید نمی کند. تا به اینجا فهمیدید Rpm یا همان دور موتور چیست، اما دلیل اهمیت این موضوع را باید مورد ارزیابی قرار دهیم.

ویژگی یک موتور خوب به لحاظ اسب بخار و گشتاور چیست؟

بنابر آنچه که عنوان شد، از خصوصیات بارز یک موتور، داشتن توان و گشتاور مناسب است، طبق قائده و اصول مهندسی خودرو، یک موتور هرچه توان و گشتاور بیشتری داشته باشد، بهتر است ولی در اینجا باید به چند نکته دیگر نیز توجه نمود، اولی اینکه هرچه حداکثر گشتاور در دور پائین تری تولید شود، آن موتور دارای مشخصات بهتری است و مورد دوم که مهم تر به نظر می‌رسد این است که هرچه مقدار ماکزیمم گشتاور در محدوده بیشتری از دور موتور ثابت و پایدار باشد و افت نکند، آن موتور دارای تکنولوژی ساخت بالاتر و دارای خصوصیات بهتری خواهد بود.

سرعت و گشتاور متغیرهای کلیدی در تعیین قدرت مورد نیاز موتور است. این اطلاعات در انتخاب موتور مناسب برای یک برنامه کاربردی بسیار مهم است. انتخاب یک موتور که سرعت مناسب مورد نیاز برای یک برنامه را فراهم می کند، اما نه گشتاور کم، منجر به مسائل عملیاتی خواهد شد. برعکس، یک موتور که با امتیاز گشتاور لازم مواجه می شود، اما فاقد سرعت مورد نیاز است، ممکن است مناسب برای برنامه مناسب باشد.

خوشبختانه، هنگامی که یک موتور با اندازه مناسب را انتخاب می کنید، شما انعطاف پذیری برای کاهش سرعت و گشتاور برای برآورده ساختن الزامات برای یک برنامه دارید. شما می توانید هر عامل را با تنظیم اندازه سیم و تعداد نوبت سیم در موتور تغییر دهید. چرخش بیشتر از سیم کوچکتر باعث می شود گشتاور و اسب بخار بیشتر، به هزینه سرعت. در عوض، با پیچاندن چرخش های کمتر از یک اندازه بزرگتر سیم، می توانید سرعت بیشتری به دست آورید، اما بعد از آن، کاهش گشتاور را خواهید دید.

سخن پایانی

به طور کلی گشتاور و اسب بخار و همچنین دور موتور هر خودرویی با یکدیگر در ارتباط هستند و به نوعی سبب تعیین قدرت و سرعت نهایی ماشین می شوند. این موارد می توانند تعیین کنند که چه خودرویی می تواند برای شما مناسب باشد یا خیر. برای آن که بهتر بتوانید در خصوص خودروهای مختلف همچون تیگو ۸ و یا آریزو ۶ اطلاعات کسب کنید می توانید به نمایندگی های آسیا خودرو که در سرتاسر کشور وجود دارند مراجعه فرمایید.