خسارت بدنی شامل دیه یا حوادث جرحی نظیر صدمه، شکستگی، نقص عضو، ازکارافتادگی کلی یا جزئی دائم یا موقت و یا دیه فوت شخص ثالث و خسارت مالی هم شامل زیانی می‌شود که به اموال شخص ثالث وارد می‌شود. با این حساب اگر شما بیمه شخص ثالث داشته باشید، خیالتان راحت است که خسارت تا سقف تعیین شده در بیمه‌نامه برعهده شرکتی است که وسیله نقلیه را بیمه کرده باشد.
نکته مهم دیگر اینکه اگر در یک حادثه، فرد مقصر حادثه به پرداخت بیش از یک دیه به هریک از زیان‌دیدگان محکوم شود، بازهم خسارت را شرکت بیمه باید بپردازد و این شرکت موظف است خسارت را بدون درنظر گرفتن جنسیت یا مذهب تا سقف تعهدات بیمه‌نامه پرداخت کند و با این حساب اگر زیان دیده زن باشد یا از اقلیت‌های دینی، بازهم تفاوتی در دیه پرداختی وجود ندارد و شرکت بیمه‌گر حق ندارد خسارت کمتری بپردازد.
خسارت برعهده کیست؟
اگر وسیله نقلیه مسبب حادثه، دارای بیمه‌نامه معتبر باشد، جبران خسارت‌تا سقف تعیین شده برعهده شرکت بیمه‌گر است.
پرداخت خسارت به‌معنای نفی مسئولیت‌های کیفری راننده مسبب حادثه نیست و ممکن است با حکم دادگاه با مجازات‌های قانونی کیفری هم مواجه شوید.
اگر وسیله نقلیه بیمه‌نامه نداشته باشد یا مقصر حادثه فرار کند، خسارت را صندوق تامین خسارت بدنی با شرایط خاصی پرداخت می کند و بعدا این پول را از مقصر حادثه می‌گیرد.
اگر خودروی بدون بیمه با اجازه مالک، در اختیار راننده مسبب حادثه قرار گیرد، مالک حقوقی ۲۰درصد و مالک حقیقی ۱۰درصد خسارت را باید بپردازد.
انتقال تخفیف
از تاریخ انتقال مالکیت وسیله نقلیه، کلیه حقوق و تعهدات ناشی از قرارداد بیمه به انتقال‌گیرنده منتقل و انتقال‌گیرنده تا پایان مدت قرارداد بیمه، بیمه‌گذار محسوب می‌شود.
تمامی تخفیفات ناشی از عدم‌حادثه رانندگی در قرارداد بیمه، متعلق به انتقال‌دهنده است و او می‌تواند تخفیف را به‌وسیله نقلیه دیگر از همان نوع متعلق به‌خود، همسر، والدین یا اولاد بلاواسطه منتقل کند.
معمای خودروی متعارف و غیرمتعارف
درصورت بروز حادثه، بیمه‌گر مکلف است کلیه خسارات واردشده را مطابق قانون پرداخت کند.
خسارت مالی ناشی از حوادث رانندگی صرفاً تا میزان خسارت متناظر وارده به گران‌ترین خودروی متعارف از طریق بیمه‌نامه شخص ثالث و یا مقصر حادثه قابل جبران خواهد بود.
منظور از خودروی متعارف خودرویی است که قیمت آن کمتر از ۵۰درصدسقف تعهدات بدنی که در ابتدای هر سال مشخص می‌شود، باشد.
کارشناسان ارزیاب خسارت در هنگام برآورد خسارت، موظفند قاعده خودروی متعارف را درنظر بگیرند.
دیه تبعیض ندارد، خسارت نامحدود نیست
درصورتی‌که در یک حادثه، مقصر به پرداخت بیش از یک دیه به هر یک از زیان‌دیدگان محکوم شود، بیمه‌گر مکلف به پرداخت کل خسارات بدنی است، اعم از اینکه مبلغ مازاد بر دیه، کمتر از یک دیه کامل یا بیشتر از آن باشد.
بیمه‌گر مکلف است خسارت وارده به زیان‌دیدگان را بدون لحاظ جنسیت و دین تا سقف تعهدات بیمه‌نامه پرداخت کند. درج هرگونه شرط در بیمه‌نامه که برای بیمه‌گذار یا زیان‌دیده مزایای کمتر داشته باشد، باطل و بلااثر است.
اخذ هرگونه رضایتنامه از زیان‌دیده توسط بیمه‌گر مبنی بر رضایت به پرداخت خسارت کمتر ممنوع است و چنین رضایتنامه‌ای بلااثر است.
اگر در حادثه‌ای افراد زیان‌دیده بیش از ظرفیت مجاز خودرو باشد، مبلغ خسارت به نسبت خسارت وارده به هر یک از زیان‌دیدگان بین آنان تقسیم می‌شود.
مابه‌التفاوت خسارت بدنی هر یک از زیان‌دیدگان توسط صندوق تأمین خسارت‌های بدنی با مقررات خاصی پرداخت و بعدا از مقصر گرفته می‌شود.
پرداخت خسارت توسط شرکت‌های بیمه در خسارت‌های بدنی به شخص زیان‌دیده به قیمت روز پرداخت خواهد شد، نه روز حادثه.
خسارت‌های پرخطر هزینه دارد
در حوادث رانندگی که باعث مرگ یا جراحت شخص ثالث شود به استناد گزارش کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی یا پلیس‌راه، اگر علت اصلی وقوع تصادف یکی از تخلفات رانندگی حادثه‌ساز باشد، بیمه‌گر مکلف است خسارت زیان‌دیده را بدون هیچ شرط و اخذ تضمین پرداخت کند اما بعدا بخشی از این خسارت را از مقصر حادثه به میزان زیر می‌گیرد:
اولین تخلف حادثه‌ساز: ۲.۵درصد خسارت
دومین تخلف حادثه‌ساز: ۵درصد خسارت
سومین تخلف حادثه‌ساز :۱۰درصد خسارت
این خسارت‌ها را پس می‌گیرند
دقت کنید که یک شرکت بیمه طی شرایطی می‌تواند کل خسارت را از مقصر حادثه پس بگیرد چرا که به حکم قانون بیمه‌گر مکلف است بدون هیچ شرط و اخذ تضمین، خسارت زیان‌دیده را پرداخت کند و پس از آن می‌تواند به قائم‌مقامی زیان‌دیده از طریق مراجع قانونی برای دریافت تمام یا بخشی از وجوه پرداخت‌شده به شخصی که موجب خسارت شده است مراجعه کند:
اگر در دادگاه ثابت شود که مسبب حادثه در ایجاد تصادف عمد داشته است.
اگر راننده مسبب حادثه مست باشد یا موادمخدر و روانگردان استفاده کرده باشد؛ با حکم نیروی انتظامی، پزشکی قانونی یا دادگاه
اگر راننده مقصر حادثه گواهینامه رانندگی نداشته باشد یا گواهینامه او با وسیله نقلیه همخوانی نداشته باشد.
اگر راننده مقصر حادثه وسیله نقلیه را دزدیده باشد یا آگاه باشد که این وسیله به سرقت رفته است.
نکته: در تصادفات به هنگام آموزش رانندگی توسط مراکز مجاز، خسارت از آموزش‌گیرنده یا آزمون‌دهنده گرفته نمی‌شود.
این خسارت‌ها پرداخت نمی‌شوند
موارد زیر از شمول بیمه شخص ثالث خارج هستند؛ یعنی شرکت بیمه خسارت را نمی‌پردازد:
خسارت وارده به وسیله نقلیه مسبب حادثه و محمولات آن
خسارت مستقیم و یا غیرمستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیو
جریمه یا جزای نقدی
اثبات قصد زیان‌دیده در ایراد صدمه به‌خود مانند خودکشی، سقط جنین و نظایر آن
اثبات هر نوع خدعه و تبانی نزد مراجع قضایی
ترک فعل بیمه مرکزی و ناجا
یکی از مهم‌ترین مطالبات مردم و البته حکم قانونی که می‌توان اجرا نشدن آن را مصداق ترک فعل قلمداد کرد، تغییر مبنای صدور بیمه‌نامه شخص ثالث از خودرو به راننده است چرا که به حکم قانون، بیمه مرکزی موظف است با همکاری نیروی انتظامی ترتیبی اتخاذ کند که حداکثر تا پایان برنامه پنج‌ساله ششم توسعه، امکان صدور بیمه‌نامه شخص ثالث براساس ویژگی‌های «راننده» فراهم شود.
تا آن زمان، سوابق رانندگی و بیمه‌ای شخصی که پلاک وسیله نقلیه به نام اوست و خسارت‌های پرداختی بابت حوادث منتسب به وی ملاک عمل است. اما خبری از راننده‌محور شدن بیمه شخص ثالث نیست که نیست!
پرداخت خسارت قاعده دارد
بیمه‌گر و صندوق تامین خسارت‌های بدنی حسب مورد مکلفند حداکثر ۱۵روز پس از دریافت مدارک مورد نیاز، خسارت را پرداخت کنند.
در حوادث منجر به خسارت بدنی، زیان‌دیده، اولیای دم یا وراث قانونی موظفند پس از قطعی‌شدن مبلغ خسارت برای تکمیل مدارک به‌منظور دریافت خسارت، به بیمه‌گر مراجعه کنند.
بیمه‌گر مکلف است حداکثر ظرف مدت ۲۰روز از تاریخ قطعی‌شدن مبلغ خسارت، مبلغ خسارت را به زیان‌دیده پرداخت کند.
ملاک قطعی‌شدن میزان خسارت‌های بدنی، قطعیت حکم دادگاه است.
اگر شرکت بیمه‌گر با وجود کامل بودن مدارک، در پرداخت خسارت تأخیر کند به پرداخت جریمه‌ای معادل نیم در هزار به‌ازای هر روز تأخیر در حق زیان‌دیده محکوم می‌شود.
در حوادث رانندگی منجر به خسارت بدنی غیراز فوت، درصورت مطالبه زیان‌دیده، پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی و یا پلیس‌راه شرکت بیمه‌گر مکلف است بلافاصله ۵۰ درصد را به‌حساب زیان‌دیده واریز کند.
در حوادث منجر به فوت، درصورت مطالبه اولیای دم یا درخواست مسبب حادثه بدون نیاز به رأی مراجع قضایی، پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی بیمه‌گر می‌تواند خسارت بدنی را به ورثه قانونی متوفی بپردازد.
در حوادث رانندگی منجر به خسارت مالی، پرداخت خسارت به‌صورت نقدی و با توافق زیان‌دیده و شرکت بیمه مربوطه صورت می‌گیرد.
درصورت عدم‌توافق شرکت بیمه باید تقاضای زیان‌دیده، وسیله نقلیه خسارت‌دیده را در تعمیرگاه مجاز و یا تعمیرگاهی که مورد قبول زیان‌دیده باشد تعمیر و هزینه‌های تعمیر را تا سقف تعهدات مالی پرداخت کند.
شرکت‌های بیمه مکلفند خسارت مالی ناشی از حوادث رانندگی وسایل نقلیه دارای بیمه‌نامه معتبر را درصورتی که بین طرفین اختلافی نباشد، تا سقف تعیین شده از سوی بیمه مرکزی بدون کروکی بپردازند.
سامانه جامع حوادث رانندگی چه شد؟
دولت باید سامانه جامع حوادث رانندگی را ایجاد کند.
نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، پزشکی قانونی و جمعیت هلال‌احمر باید اطلاعات مربوط به سوانح رانندگی را فورا در سامانه یادشده ثبت کنند.
قوه قضاییه باید اطلاعات مربوط به آرای قضایی راجع به حوادث رانندگی را در سامانه قرار دهد.
دولت باید پس از ۶ماه مسیر دسترسی آنلاین نیروی انتظامی، وزارت بهداشت و شرکت‌های بیمه و واحدهای قضایی را باز کند.
نیروی انتظامی باید همزمان با تعویض پلاک وسیله نقلیه، مشخصات مالک جدید را در «سامانه جامع حوادث رانندگی» درج کند.
سازمان ثبت اسناد و املاک کشور باید اسناد تنظیم‌شده درخصوص وسایل نقلیه مانند نقل و انتقال، وکالت و رهن را در سامانه درج کند.
تردد بدون بیمه، ممنوع!
راستی می‌دانید که قانون، تردد وسیله نقلیه بدون بیمه را ممنوع کرده است و حتی به صراحت از دستگاه‌های مختلف خواسته جلوی حرکت وسایل نقلیه بدون بیمه را بگیرند. نمی‌دانستید؟ پس بخوانید:
حرکت وسایل نقلیه موتوری زمینی بدون داشتن بیمه‌نامه ممنوع است.
مأموران راهنمایی و رانندگی و پلیس راه موظفند از طرق مقتضی مانند دوربین‌های نظارت ترافیکی ضمن شناسایی وسایل نقلیه فاقد بیمه‌نامه نسبت به اعمال جریمه اقدام کنند.
مأموران راهنمایی و رانندگی و پلیس راه موظفند وسایل نقلیه فاقد بیمه‌نامه را تا هنگام ارائه بیمه‌نامه در محل مطمئنی متوقف کنند.
بیمه مرکزی و شرکت‌های بیمه موظفند ترتیبی اتخاذ کنند که امکان شناسایی وسایل نقلیه فاقد بیمه‌نامه برای پلیس راهنمایی و رانندگی و یا پلیس‌راه فراهم شود.
دادن بار یا مسافر و یا ارائه هرگونه خدمات به دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر، از سوی شرکت‌ها و مؤسسات حمل‌ونقل بار و مسافر درون‌شهری و برون‌شهری ممنوع است.
ارائه هرگونه خدمات به وسایل نقلیه فاقد بیمه‌نامه و رفع توقیف از آنها، توسط راهنمایی و رانندگی، دفاتر اسناد رسمی و سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با امر حمل‌ونقل از قبیل تعویض پلاک وسیله نقلیه، تنظیم اسناد رسمی معاملات وسایل مذکور ممنوع است.
عقد هرگونه قرارداد حمل‌ونقل بار یا مسافر از سوی دستگاه‌های اجرایی و مؤسسات دولتی و مراکز آموزشی و کلیه اشخاص حقوقی با دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر، ممنوع است.
ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت مکلف است از صدور هرگونه کارت سوخت و تخصیص اولیه سهمیه یا ادامه آن برای وسایل نقلیه فاقد بیمه‌نامه خودداری کند.
مراجع قضایی مکلفند در دعاوی مربوط به حوادث رانندگی، درصورت وجود بیمه‌نامه معتبر، صرفاً متناسب با جنبه عمومی جرم برای راننده مسبب حادثه قرار تأمین صادر کنند.
منبع: روزنامه همشهری
ثبت نظر