امروزه بسیاری از خودروهایی که با عنوان خودروهای دو دیفرانسیل یا چهار چرخ محرک میشناسیم، در اصل خودروهای AWD هستند و مشابه آن را میتوان در فونیکس تیگو ۸ پرو مکس دید. در این خودروها هرچند نیرو به هر دو محور میرسد اما ساختار آنها تفاوتهایی با خودروهایی مانند آفرود واقعی دارد. در این مطلب به این سوال پاسخ میدهیم که AWD چیست و چه کاربردی در خودروها دارد.
واژه AWD مخفف عبارت All wheel drive است که میتوان تا حدودی آن را معادل “همه چرخها محرک” ترجمه کرد. البته این ترجمه شاید کمی گنگ باشد اما تا حدی میتواند وظایف این سیستم حرکتی را نیز نشان دهد. در ماشینهایی با سیستم AWD، برخلاف خودروهای دیفرانسیل جلو یا دیفرانسیل عقب، نیرو به همه چرخها میرسد و به این ترتیب همه چرخها محرک هستند.
سیستم AWD تا حدود زیادی شبیه به سیستم ۴WD دائم است به این معنی که در این سیستم نیز گشتاور موتور بهطور دائم میان محورهای جلو و عقب تقسیم میشود. در اینجا اما برخلاف سیستم ۴WD دائم، در AWD سیستم دنده کمکی وجود ندارد و عملا خودرو همواره در وضعیت ۴H و یا چهار چرخ محرک سبک قرار دارد.
در انواع اولیه این سیستم، میزان گشتاور ارسالی به هر محور ثابت و غیرقابل تغییر بود. این مسئله هرچند تواناییهای خودرو در زمان حرکت در زمینهای لغزنده را بالا میبرد اما در نهایت موجب افزایش مصرف سوخت و اصطکاک بیش از حد سیستم میشود. علت این موضوع آن است که در عمل تنها در موارد بسیار نادری نیاز به حرکت با چهار چرخ محرک وجود دارد.
در انواع جدیدتر، این سیستم بهصورت هوشمند عمل میکند و بر اساس وضعیت محورها، گشتاور را میان دو محور تقسیم میکند. به این ترتیب ممکن است در شرایطی خودرو بهطور کامل در وضعیت تکمحور قرار داشته باشد. در این خودروها بهطور معمول نیرو به یکی از محورها (معمولا محور جلو) ارسال میشود اما در مواقع لزوم بهصورت خودکار امکان ارسال نیرو به دو محور نیز وجود دارد.
هوشمند بودن سیستم انتقال قدرت AWD عامل مهمی در کاهش استهلاک سیستم، کاهش مصرف سوخت و در عین حال بالا بردن ایمنی این خودروها است. نمونه AWD را میتوان در تیگو ۸ پرو مکس دید. سیستم چهار چرخ محرک این خودرو میتواند بهصورت هوشمند وضعیت چرخها را کنترل کند. در عین حال در صورت نیاز راننده، امکان تغییر وضعیت انتقال نیرو نیز وجود دارد.
سیستم چهار چرخ محرک، در عمل حد واسط یک خودرو تک دیفرانسیل و یک خودرو ۴WD است. در این خودروها معمولا واحد تقسیم نیرو در گیربکس خودرو ادغام میشود تا وظیفه تقسیم نیرو میان دو محور را بر عهده بگیرد. در کنار آن، یک سیستم پیشرفته کامپیوتری وظیفه ارزیابی وضعیت محورها را برای تشخیص میزان دریافت گشتاور بر عهده دارد.
به این ترتیب هر زمان که هرزگردی یکی از محورها تشخیص داده شود، بلافاصله میزان گشتاور ارسالی به محور دیگر افزایش پیدا میکند تا چرخهایی که اصطکاک بیشتری دارند بتوانند خودرو را به پیش ببرند. البته این مسئله به این معنی نیست که همه خودروهای AWD فاقد دیفرانسیل مرکزی هستند اما این مسئله در آنها عمومیت ندارد.
بد نیست بدانید AWD نهتنها در خودروهای شاسی بلند و کراساوورها، که در خودروهای سواری نیز کاربرد دارد و سیستم چهار چرخ محرک تمامی خودروهای سواری از این نوع است. هدف اصلی در این خودروها نه تواناییهای آفرود، که افزایش اصطکاک است.
این مسئله گاهی برای حرکت بر روی سطوح لغزنده کاربرد دارد و گاهی نیز برای ارتقا هندلینگ و افزایش توانایی خودرو در زمان شتاب گیری و پیچها به کار میآید. نمونه این سیستم را میتوان در خودروهای بسیاری از جمله بوگاتی ویرون، سوبارو ایمپرزا WRX، میتسوبیشی EVO X و البته سیستمهای چهار محرک خودروهایی چون مرسدس بنز (۴matic) و ب ام و (X Drive) دید. البته در زمینه افزایش پایداری، امروزه گسترش استفاده از ESP باعث شده استفاده از این سیستمها در خودروهای سواری شهری کمتر شود و بیشتر شاهد استفاده از آن در خودروهای اسپرت و سدانهای پرقدرت هستیم.
شاسی بلندهای مجهز به سیستم AWD، هرچند به دلیل نداشتن دندههای کمکی، توانایی آفرود محدودت تری نسبت به خودروهای ۴WD دارند، اما به دلیل چهار چرخ محرک بودنشان، در زمان عبور از زمینهای لغزنده و برفی، بسیار بهتر از خودروهای دو چرخ محرک عمل میکنند. به این ترتیب از نظر حرکت بر روی زمینهای لغزنده، انتخاب ایدهآل برای مناطقی است که بارش برف و باران در آنها عمومیت دارد.
البته در این خودروهای نیز گاهی حق انتخابهایی از این دست در اختیار راننده قرار میگیرد. این تنظیمات میتواند شامل وضعیت Auto که معادل AWD است، وضعیت ۲WD و وضعیت ۴WD باشد که در حالت آخر میزان گشتاور انتقال یافته به محورها به میزان ثابتی باقی میماند. البته آنچه اهمیت دارد نبود دندههای کمکی در این خودروها است ضمن آنکه تمامی وظایف در این خودروها همچنان بر عهده کامپیوتر است.
به این ترتیب برای یک آفرود سنگین نمیتوان بر روی این خودروها حساب کرد اما تواناییها آنها در زمینهای لغزنده، برفی، گل و لای و جادههای کوهستانی بیشتر است. بهعلاوه برای حرکت در زمینهای خارج از شهر نیز عملکرد مناسبی دارند و ریسک گیر کردن آنها پایین میآید.
بهعلاوه باید در نظر بگیرید، در مدلهای جدیدتر این خودروها مانند تیگو ۸ پرو دو دیفرانسیل، تنظیمات متعدد دیگری نیز در اختیار راننده قرار میگیرد. در این خودروها، راننده میتواند وضعیت حرکت در زمینهای مختلف را در سیستم انتخاب کند تا سیستم AWD خودرو، بهترین تقسیم نیرو را انتخاب کند. بهعلاوه در این تنظیمات، عملا وضعیت قفل دیفرانسیل نیز تا حدی وجود دارد و در صورت نیاز، خودرو گشتاور میان دو محور را برابر میکند تا خودرو بتواند به مسیر خود ادامه دهد.
بدون توجه به نوع خودرو، قیمت ماشین AWD همیشه بالاتر از خودرو مشابه آن بهصورت تک دیفرانسیل است. این مسئله علت روشنی دارد چراکه در یک خودرو چهار چرخ محرک دائمی، اجزای بیشتری در سیستم انتقال قدرت به کار رفته است. وجود این بخشهای اضافی باعث میشود قیمت این خودروها بالاتر از مدلهای مشابه تک دیفرانسیل باشد.
ثبت نظر